Naam
Sofie Kaufmann-Levi
Bouwtekeningen uit 1930 en 1936 van het pand in Einighausen: links aan de straat de slagerij, daarachter de woonkamer en achter de gang met trap de keuken, met ernaast een bergplaats en schuur. Rechts (achter Heistraat 42) de werkplaats met een elektromotor. Op de tweede verdieping waren twee slaapkamers en boven de keuken en bergplaats een zolder.
Heistraat 44 in juni 2018 (bron: Google Streetview).
Geboren
4 augustus 1889 te Otzenrath (D)
Gedeporteerd
9 april 1943 naar Vught, 8 mei naar Westerbork en op 18 mei gedeporteerd naar Sobibor
Vermoord
21 mei 1943 te Sobibor
Adres
Heistraat 79 (nu 44), Einighausen
Familie
dochter van Jacob en Henriette Levi-Cohn; zus van Martha, Adele, Max, Johanna en Rosalie Levi; echtgenote van Hermann Kaufmann; moeder van Gerta, Renate en Else Jeannette Kaufmann; grootmoeder van Helja Lichtenstein.
Achtergrond
De joodse slager en veehandelaar Jacob Levi (1858-1943) en Henriette Cohn (ovl. 1940) hadden zes kinderen, waarvan de oudste twee waren Martha (1888) en Sofie (1889). Alle kinderen werden geboren in het dorp Otzenrath bij Mönchengladbach, dat enkele Joodse gezinnen telde en onder de synagoge van Garzweiler viel. Het oude Otzenrath werd in 2000-2007 vanwege de bruinkoolwinning van Garzweiler geheel afgebroken en verplaatst.
Van zes van de kinderen zijn huwelijken bekend. Sofie trouwde met Hermann Kaufmann uit Waldenrath (bij Heinsberg), en kreeg met hem drie dochters te Waldenrath: in 1915 de tweeling Gerta en Renate en in 1917 Else Jeannette. Het gezin ging later in Rheydt wonen (nu gemeente Mönchengladbach).
Hermann en Sofie, alsmede dochter Renate en mogelijk ook Gerta en Else, moesten in de late jaren '30 verhuizen naar een zogenaamd 'Judenhaus' op de Limitenstraße in Rheydt, samen met Sofie's zus en zwager Martha en Julius Levy, een gezin Frenkel en een gezin Rosenberg. In 1940 overleed Sofie's moeder aan diabetes.
Dochter Else trouwde in oktober 1938 met haar achterneef Alfred Lichtenstein uit Waldenrath, die zich in 1936 als slager te Einighausen had gevestigd. Dochter Renate ging in 1939 in Amsterdam als dienstbode werken, en trok in oktober 1940 in bij Else en Alfred te Einighausen.
Alfred en Else kregen begin 1941 een dochtertje, Helja Lichtenstein, die conform de nazi-wetten als tweede voornaam 'Sara' kreeg. Hermann en Alfred kregen formeel 'Israel' als extra voornaam bijgeschreven en Sofie en haar dochters ook 'Sara'.
Herman en Sofie Kaufmann-Levi en dochter Gerta kwamen op 14 maart 1941 uit Rheydt ook naar Einighausen. Zo was de familie met zeven personen verenigd op één adres, maar niet voor lang. Gerta trouwde te Limbricht op 23 april 1941 met Max Baum die op de Bloemenmarkt in Lindenheuvel woonde, en trok op 5 mei 1941 bij haar nieuwe echtgenoot in. Renate keerde op 7 augustus 1941 terug naar Amsterdam.
Renate Kaufmann werd in Amsterdam als eerste opgepakt en op 15 juli 1942 met de eerste trein van Westerbork naar Auschwitz gedeporteerd. Ergens in september van dat jaar moet ze zijn omgekomen. Hermann, Sofie, Alfred, Else en Helja werden op 9 april 1943 naar kamp Vught gebracht. Op 8 mei werden Hermann en Sofie naar Westerbork overgebracht en tien dagen later naar vernietigingskamp Sobibor waar ze bij aankomst op 21 mei werden vergast.
Else en Helja gingen op 7 juni met het zogeheten kindertransport naar Westerbork en meteen verder naar Sobibor, waar ze op 11 juni 1943 werden vergast. Alfred Lichtenstein werd op 2 juli 1943 naar Westerbork overgebracht en op 13 juli naar Sobibor gedeporteerd en vergast.
Sofie's vader werd gedeporteerd naar Theresienstadt en overleed daar op 84-jarige leeftijd in januari 1943. Haar zussen Martha, Adele, Johanna en Rosalie en broer Max werden eveneens vermoord met hun partners, evenals de dochter van Max. Tenminste een zoon van Adele Sporn-Levi overleefde de oorlog en emigreerde naar de Verenigde Staten.
Dochter Gerta overleefde Auschwitz en kwam terug in Geleen bij de overlevenden van de familie Baum, maar haar man keerde niet terug. Zij verhuisde een paar jaar later naar Amsterdam waar ze in 1970 hertrouwde en in 1979 overleed.
Het pand op de Heistraat werd in 1948 door Joseph Peerbooms overgenomen die een bakoven liet bouwen en er een bakkerij van maakte.
Link
Literatuur
-
Motief vervolging
joodse afkomst